آلومینیوم فلزی سبک، بادوام و انعطافپذیر است که به یکی از متداولترین فلزات تولید شده در جهان تبدیل شده است. این فلز پرکاربرد در صنعت ساختمان، خودروسازی، لوازم خانگی و سایر کالاهای مصرفی استفاده میشود. یکی از مزایای آلومینیوم، سبک بودن آن است. این ویژگی باعث وزن سبک، وسایل نقلیه و هواپیماها شده که میتواند مصرف بنزین خودرو و هواپیما را کاهش دهد. انعطافپذیری و خواص رسانایی الکتریکی آلومینیوم به آن مزیت فوقالعادهای، در صنایع الکترونیک میدهد. ضمن اینکه قابلیت بازیافت این فلز، آن را برای به کارگیری در ساخت فویلها و قوطیهای مواد غذایی، قابل استفاده میکند. در ادامه این مقاله برای آشنا شدن با غنیترین آلومینیوم در دنیا همراه ما باشید.
اهمیت آلومینیوم در جهان
آلومینیوم نقش مهمی در تلاشهای جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای دارد. این عنصر یک محصول حیاتی برای تولید همه چیز از وسایل نقلیه الکتریکی و ساختمانهای با انرژی کارآمد گرفته، تا یک شبکه برق مدرن است. آلومینیوم برخلاف سایر مواد اولیه مانند فولاد و پلاستیک را میتوان بدون افت کیفیت بازیافت کرد. حدود 75 درصد از کل آلومینیومی که تاکنون تولید شده، هنوز مورد استفاده قرار میگیرد.
در حالی که خود فلز پایدار است، تولید آن معمولاً پایدار نیست. اگرچه این فلز در خاک و سنگهای زمین فراوان میباشد، اما به شکل خالص آن وجود ندارد و باید از ترکیبات شیمیایی استخراج شود؛ مانند فرآیندی پیچیده از پالایش و ذوب که نیاز به بار زیاد و ثابتی از الکتریسیته دارد. بسیاری از کشورها برای تولید این انرژی به زغال سنگ متکی هستند. در سطح جهان، حدود 55 درصد از برق مورد نیاز برای کارخانههای ذوب آلومینیوم از نیروگاههای زغالسنگ تامین میشود، با 10 درصد از نیروگاههای گاز طبیعی و 30 درصد از نیروگاههای آبی.
معرفی 10 کشور تولید کننده انبوه آلومینیوم

در حالی که سهم کشورها در تولید گسترده و وسیع آلومینیوم متفاوت است، تولید اولیه آلومینیوم در جهان تنها در سال 2020 حدود 65.3 میلیون تن بود و چین بیشتر از 50 درصد سهم تولید این آلیاژ مهم را در جهان داشت.
اما این فلز در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، اروپا، آمریکای شمالی، آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا نیز با حجم خوبی تولید میشود. این فلز از سنگ معدن بوکسیت، تشکیل شده که در پالایشگاههای آلومینا به آلومینا تبدیل میشود و سپس در اثر فرایند ذوب شدن، به آلومینیوم مبدل خواهد شد.
کشور چین

چین با تولید بیش از 30 میلیون تن آلومینیوم در یکی دوسال گذشته، بزرگترین تولیدکننده اولیه آلومینیوم در جهان به حساب میآید. یکی از دلایلی که چین این میزان از این فلز پرمصرف را تولید میکند، صنعت تولید قوی این کشور است که به آلومینیوم برای ساخت وسایل نقلیه، ساختمان سازی، لوازم الکترونیکی و کالاهای مصرفی نیاز دارد. این کشور همچنین این آلیاژ را به شکلهای نیمه ساخته و خام، از طریق قابلیتهای حمل و نقل بسیار خوب صادر میکند. تولید آلومینیوم چین عمدتاً وابسته به سوخت زغال سنگ است.
دولت چین به دنبال کنترل ظرفیت تولید آلومینیوم این کشور برای رفع نگرانیهای زیست محیطی و تولید بیش از حد بوده است. علیرغم این تلاش، این کشور هنوز هم در تولید آلومینیوم با فاصله زیادی در جهان پیشتاز میباشد. هر چند ایالات متحده بزرگترین تولید این فلز را در جهان داشته، اما دیگر یک غول تولیدی و معدنی به شمار نمیرود و این عنوان در حال حاضر از آنِ چین است. کشور چین بیش از 30 برابر بیشتر از ایالات متحده آلومینیوم تولید میکند.
کشور روسیه

روسیه با تولید بیش از 3 میلیون تن آلومینیوم در چند سال اخیر، با کمک برق آبی، دومین کشور بزرگ تولید کننده آلومینیوم اولیه است. شرکت بزرگ سازنده این فلز، مستقر در مسکو بوده که بزرگترین شرکت تولید کننده آلومینیوم اولیه در خارج از چین، به شمار میرود.
کشورهند

هند به عنوان یکی دیگر از بزرگترین تولیدکنندگان آلومینیوم، قرار گرفته در قاره آسیا است. این کشور با اندازه تقریبی تولید 3 میلیون تن این آلیاژ در سال 2020، به تولیدکنندگان قدرتمند آلومینیوم در جهان تبدیل شد. قدرت هند، استفاده از این فلز برای تولید کالاهای مصرفی، حمل و نقل و بخشهای ساختمانی، ساخت آلومینیوم را در هند بالا برده است. بخش عمده ای از تولید اولیه این فلز در این کشور، با سوخت زغال سنگ میباشد. شرکتهای داخلی مهم هند که برای تولید اولیه آلومینیوم غالب هستند: دانتا، هندالکو و نالکو میباشند.
کشور کانادا

کشور کانادا نیز با تولید 3.11 میلیون تن آلومینیوم در یکی دوساله اخیر، جزو تولیدکنندگان بزرگ جهان به شمار میرود. کانادا دارای 10 کارخانه ذوب اولیه این فلز، در سراسر کشورش است که همگی در استانهای کبک و بریتیش کلمبیا واقع شدهاند. این کشور همچنین دارای ردپای کربن پایینی در تولید آلومینیوم خود در مقایسه با سایر کشورها است؛ به دلیل استفاده زیاد از برق آبی در فرآیند ذوب.
امارت متحده عربی

امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۰ حدوداً بیش از دو میلیون تن آلومینیوم خام تولید میکند. در سال ۲۰۱۸، ساخت این فلز، بیش از یک درصد از تولید ناخالص داخلی امارات را تشکیل میداد. در حالی که ساخت و سازهای محلی و سایر صنایع به این ماده متکی هستند، این کشور به آلومینیوم متکی هستند. امارت متحده عربی بیشتر این فلز تولیدی خود را به بسیاری از کشور در سراسر جهان صادر میکند. امارات گلوبال آلومینیوم، یک غول تولیدی که دههها فعالیت در این زمینه داشته است، یکی از بزرگترین شرکتهای تولیدی این آلیاژ در امارات میباشد.
استرالیا

استرالیا در سال ۲۰۲۰، بیشتر از یک میلیون تن آلومینیوم تولید کرد. تقریباً ۱۵ هزار نیرو، در این شرکت مشغول به کار هستند که شامل چهار کارخانه ذوب آلومینیوم بوده و همگی در نزدیکی خط ساحلی قرار دارند. این مکانها عبارتند از: خلیج بل در تاسمانی، جزیره بوین در کوئینزلند، پورتلند در ویکتوریا و توماگو در نیو ساوت ولز.
دسترسی به خط ساحلی به این کارخانههای ذوب اجازه میدهد تا به برق و مسیرهای تجاری (به ویژه مسیرهایی که قاره را به آسیا متصل میکنند) برای صادرات محصول نهایی دسترسی داشته باشند.
بحرین

کشور بحرین در سال ۲۰۲۰، یک و نیم میلیون تن آلومینیوم تولید کرد. بحرین از موقعیت خوبی برای تبدیل شدن به یک صادرکننده کلیدی آلومینیوم برخوردار است؛ زیرا میتواند به راحتی حجم زیادی از این فلز را به بازارهای اطراف مانند بازارهای خاورمیانه، اروپا و آمریکای شمالی ارسال کند. شرکت مهم سازنده آلومینیوم بحرین، با نام تجاری آلبا، بزرگترین تولید کننده آلومینیوم خام، در این کشور به شمار میرود.
نروژ

نروژ تقریباً یک میلیون تن آلومینیوم در سالهای اخیر تولید کرد. این کشور یکی از کارآمدترین فرآیندهای تولید این فلز را در جهان انجام داد؛ به این دلیل که کمترین میزان کربن را در میان استفاده از انرژی پاک، برای فرآیند ذوب بکار گرفت. نروژ دارای دو تولید کننده بزرگ آلومینیوم میباشد که هر کدام دارای امکانات متعددی هستند.
ایالات متحده آمریکا

ایالات متحده در سال ۲۰۲۰، چند میلیون تن آلومینیوم خام، در جهان تولید کرد. با این حال، ایالات متحده به شدت به واردات آلومینیوم وابسته است. بین سالهای 1991 تا 2020، صنعت تولید این فلز در امریکا شاهد کاهش 49 درصدی ردپای کربن بود؛ زیرا چندین کارخانه ذوب آن از بازار خارج شدند. در حال حاضر تنها شش کارخانه ذوب آلومینیوم خام در ایالات متحده وجود دارد. آمریکا دارای شش تولید کننده بزرگ این فلز مهم در کشور خود میباشد.
ایسلند

ایسلند دارای سه کارخانه ذوب آلومینیوم میباشد که بیش از ۸۰ هزار تن آلومینیوم اولیه در سال تولید میکنند. ایسلند کارخانههای ذوب متعلق به شرکتها و نهادهای آمریکایی از کشورهای دیگر را جذب کرده است؛ زیرا برق آن ارزانتر و تمیز میباشد. این تفاوت ناشی از استفاده کشور از سدهایی است که قدرت آب ذوب یخبندان را مهار میکند. ایسلند همچنین دارای بنادری است که به شرکتهای بین المللی اجازه میدهد آلومینیوم خود را به سراسر جهان ارسال کنند.
خواص شگفت انگیز آلومینیوم
آلومینیوم فلزی نقرهای رنگ است که هرگز به تنهایی در طبیعت یافت نمیشود. وزن این فلز بسیار سبک بوده و در عین حال مستحکم است. برخی از آلیاژها حتی از فولاد نیز قویتر هستند. آلومینیوم هم چکشخوار است (میتوان آن را به شکل فشرده درآورد) و هم انعطافپذیر (میتوان آن را کوبید و فرم داد). این فلز رسانای گرما و الکتریکی بسیار خوبی میباشد. همچنین بسیار مقاوم در برابر زنگزدگی و غیر سمی است. آلومینیوم را میتوان تقریباً با هر فلز دیگری آلیاژ کرد.
آلومینیوم قابل اشتعال، غیر مغناطیسی و بدون جرقه میباشد. این ویژگیها آن را به یک فلز مهم در دنیای مدرن تبدیل کرده است. از آنجایی که آلومینیوم یک فلز واکنشپذیر میباشد، ممکن است فکر کنید که به شدت زنگ میزند و بنابراین بی فایده میباشد. با این حال، آلومینیوم خالص، خیلی سریع با هوا یا آب واکنش نشان میدهد و یک لایه نازک و تقریبا نامرئی از اکسید آلومینیوم روی سطح خود ایجاد میکند و سپس به عنوان یک پوشش محافظ عمل میکند و از هر گونه خوردگی بیشتر جلوگیری میکند.
سخن پایانی
آلومینیوم در چند دهه اخیر و در دنیای امروزی، به دلیل سازگار بودن با محیط زیست، همچنین بسیاری از مزیتهای دیگری که بیان کردیم، از فلزات مهم در زمینه تولید بسیاری از محصولات در سرتاسر جهان محسوب میشود. ضمن اینکه بیشتر صنایع بزرگ در دنیا برای تولید و ساخت کالاهای با اهمیت خود به این عنصر مهم وابسته هستند.
از این رو رقابت برای تولید این ماده ارزشمند در کشورهای بزرگ و توسعه یافته در حجم زیادی بالا گرفت. طوری که چین و روسیه از آمریکا و کشورهای اروپایی پیشی گرفتند و درصد بالایی از آلومینیوم خام دنیا را تولید کردند. اما در ساخت این فلز مهم باید از فرآیندهای غیر آسیبزا به محیط زیست کمک گرفت؛ تا سود آن را به ضرر و زیان برای کره زمین تبدیل نکند.
امیدوار هستیم توانسته باشیم اطلاعات مفیدی در رابطه با معرفی غنیترین کشورهای دنیا در تولید آلومینیوم به شما داده باشیم.